Güneydoğu Anadolu’da, özellikle Kahramanmaraş çevresinde yaygın olarak kullanılan Maraş otu, tütün alternatifi olarak bilinen doğal ama riskli bir maddedir. Halk arasında “Ağız Tütünü”, “Enfiye” veya “Ot Tütün” olarak da anılan bu ürün, sağlığa etkileri nedeniyle tartışmalara neden olmaktadır.
Maraş Otu Nedir?
Maraş otu, tütün yapraklarının kireçle öğütülüp toz haline getirilmesiyle elde edilen ve genellikle ağız içine konularak kullanılan bir üründür. İsmi “ot” olsa da, doğrudan bitki formunda tüketilmez; işlenmiş ve fermente olmuş bir tütün türevidir. Yoğun nikotin içermesi nedeniyle bağımlılık riski yüksektir.
Maraş Otunun Kullanımı
Maraş otu, doğrudan burun ya da ağız içine alınarak tüketilir. Genellikle:
- Alt dudak ile diş eti arasına yerleştirilir
- Tüketim süresince tükürük üretilir ancak bu tükürük yutulmaz
- 5–15 dakika kadar ağızda tutulur, ardından tükürülür
Maraş Otunun Zararları
Her ne kadar geleneksel olarak “doğal” ve “sigaraya göre zararsız” olarak kabul edilse de, bilimsel araştırmalar Maraş otu kullanımının ciddi sağlık riskleri taşıdığını göstermektedir.
- Ağız ve dil kanseri riskini artırır
Sürekli olarak ağız içine konması, ağız mukozasında tahrişe ve zamanla kanserli hücre oluşumuna neden olabilir. - Diş eti hastalıklarına yol açar
Diş eti çekilmesi, iltihaplanma ve diş kayıplarına sebep olabilir. - Yüksek nikotin içerir
Sigara kadar, hatta bazı durumlarda daha fazla nikotin içerdiğinden güçlü bağımlılık yapar. - Kalp-damar sistemine zarar verebilir
Nikotin, tansiyon ve kalp ritmi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
Neden Hâlâ Kullanılıyor?
- Sigarayı bırakmak isteyen bazı bireyler geçiş ürünü olarak tercih eder.
- Kırsal bölgelerde geleneksel kullanım alışkanlığı devam etmektedir.
- “Zararsız ot” algısı nedeniyle gençler arasında yayılmaktadır.
Ancak bu algı bilimsel gerçeklerle çelişmektedir. Maraş otu, “doğal” olsa da zararsız değildir.
Sonuç
Maraş otu, tütün bağımlılığına farklı bir form getiren, ancak en az sigara kadar tehlikeli bir maddedir. Geleneksel bir ürün olmasına rağmen, modern tıp tarafından ağız kanseri ve bağımlılık riski nedeniyle ciddi şekilde uyarılan bir üründür. Doğal olması, sağlıklı olduğu anlamına gelmemelidir.
⚠️ Önemli Uyarı
Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Tütün ürünleriyle ilgili her türlü kullanım öncesinde mutlaka bir doktor, diş hekimi veya bağımlılık uzmanına danışılması önerilir. Maraş otu gibi ürünlerin düzenli kullanımı ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğinden, bırakılması için profesyonel destek alınmalıdır.
